تحلیلی بر وضعیّت اشتغال در بخش گردشگری و تأثیر آن بر توسعة متوازن منطقه‌ای (مطالعه موردی: استان گیلان)

امروزه گردشگری از بخش‌های مهم در فعّالیّت‌های اقتصادی به­شمار آمده و همواره از دیدگاه‌های گوناگون مورد توجّه قرار گرفته است. پژوهش حاضر نیز به بررسی کارکرد گردشگری در ایجاد اشتغال در شهرستان‌های استان گیلان و تأثیر آن بر توسعة متوازن منطقه‌ای طی دو دورة زمانی 1385-1375 و 1390-1385 پرداخته است؛ روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و اطّلاعات مورد نیاز با تکیه بر اطّلاعات اسنادی، جمع‌آوری و برای تحلیل اثرات اشتغال‌زایی بخش گردشگری از «تعداد شاغلین فعّالیّت‌های مربوط به تأمین جا و غذا» به‌مثابة جایگزین در این زمینه استفاده شده است. یافته‌های پژوهش با استفاده از مدل‌های تغییر مکان – سهم، ضریب مکانی و ضریب آنتروپی بیانگر آن است که طی این دوره‌های زمانی بخش گردشگری در استان دارای رشد اشتغال‌زایی مثبت بوده است؛ در حالی که توزیع آن در شهرستان‌های استان در دورة زمانی 1385-1375 در راستای توسعة متوازن منطقه‌ای و در دورة زمانی 1390-1385 در این راستا نبوده و به­طور عمده به نفع شهرستان رشت بوده است. در دورة زمانی 1385-1375 شهرستان‌های آستارا، رشت، شفت و صومعه‌سرا و فومن در این بخش اقتصادی نسبت به استان دارای رشدِ کمتر و سایر شهرستان‌‌ها یعنی آستانة اشرفیه، بندر انزلی، تالش، رودبار و رودسر، لاهیجان و لنگرود دارای رشد بیشتر بوده‌اند؛ همچنین در بازة زمانی 1390-1385 به‌جز شهرستان‌های رشت، رودسر، لاهیجان و ماسال که رشدِ اقتصادیِ بیشتر نسبت به استان داشته­اند، دوازده شهرستان دیگر یعنی آستارا، آستانة اشرفیه، املش، بندر انزلی، تالش، رضوانشهر، رودبار، سیاهکل، شفت، صومعه‌سرا، فومن، لنگرود در این خصوص دارای رشد منفی بوده‌اند؛ افزون بر این طی دورة اوّل شهرستان‌های فومن، آستانة اشرفیه و لنگرود و طی دورة دوّم شهرستان‌های رشت، املش و لاهیجان موفّق‌ترین عملکرد را در حوزة افزایش سهم اشتغال بخش گردشگری داشته‌اند.